|
Numer cmentarza: 325
Lokalizacja: Niepo艂omice - Sitowiec - okr脛聶g IX Bochnia
Projektant: Franz Stark
Odwiedzony: 2011-10-31 - rowerem
Lokalizacja (gps): 50掳02′07,1 N; 20掳16′25,1 E
Cmentarz na mapie: zobacz
Dane
Pochowani: 27 Austriak贸w, 16 Rosjan.
Data 艣mierci:6 X 1914, 21, 25, 27, 30 XI 1914
殴r贸d艂o danych:
J. Drogomir, Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918) : wykazy poleg艂ych i zmar艂ych pochowanych na 400 cmentarzach wojskowych w Galicji Zachodniej. T. 3, Tarn贸w : Muzeum Okr臋gowe, 2005.
Cmentarz nr 325 znajduj臋 si臋 na Sitowcu w Puszczy Niepo艂omickiej. Od Niepo艂omic nale偶y jecha膰 szlakiem turystycznym Droga Kr贸lewska (oko艂o 5 km). Cmentarz znajduj臋 si臋 na skraju lasu, ko艂o pomnika przyrody (pie艅 D臋bu Batorego). Cmentarz jest oznakowany i dobrze widoczny z drogi (skrzy偶owanie dr贸g: Droga Kr贸lewska, droga na Wol臋 Batorsk膮, droga do osiedla B艂oto).
Na cmentarzu s膮 pochowani zar贸wno 偶o艂nierze armii austrow臋gierskiej jak i rosyjskiej - co symbolizuje du偶y dwuramienny krzy偶. Front cmentarza stanowi膮 dwa du偶e 偶eliwne krzy偶e (jeden dwuramienny) na krzy偶ach data 1914. Dalej rz膮d mniejszych kutych krzy偶y pr臋towych, w kolejnej lini du偶y krzy偶 w kszta艂cie miecza wbity w ziemi臋 (wz贸r austriacki) - niestety troch臋 zniszczony. Zwie艅czeniem cmentarza jest betonowa 艣ciana pomnikowa z du偶ym betonowym krzy偶em - na kt贸rego lico na艂o偶ony jest krzy偶 偶eliwny - taki sam jak ten wbity w ziemi臋, na bocznych s艂upach 艣ciany na艂o偶one s膮 dwa ma艂e krzy偶e, jeden autriacki, drugi rosyjski, na obu data 1914. Ca艂o艣膰 jest ogrodzona drewnianym p艂otem z betonowymi s艂upkami, tylko przednia cz臋艣膰 ogrodzenia jest metalowa.
Cmentarz odwiedzi艂em ponownie na ko艅cem marca 2009 roku i sporo si臋 na nim zmieni艂o. Cmentarz wyra藕nie zosta艂 uporz膮dkowany krzy偶e pomalowane na czarno, pomalowano r贸wnie偶 drewniany p艂otek, wyra藕nie widoczne s膮 te偶 groby otoczone betonowymi krawe偶nikami. Ze wzgl臋du na wczesn膮 jeszcze wiosn臋 brak jest trawy (wysokiej), kt贸ra przy mojej ostatniej wizycie ca艂kowicie zarasta艂a cmentarz. Przed cmentarzem postawiono tabliczk臋 (widoczna na poni偶szych zdj臋ciach) informuj膮c膮 o charakterze obiektu - na tabliczce mo偶emy przeczyta膰 m.in. „Znajduj膮 si臋 tu r贸wnie偶 groby 偶o艂nierzy wyznanania grekokatolickiego, s艂u偶膮cych w armii austriackiej”. Sk膮d taka wiadomo艣膰 ? Nie wiem, krzy偶e dwuramienne postawiono tu na grobach 偶o艂nierzy rosyjskich, a nie grekokatolik贸w s艂u偶膮cych w armii austriackiej.
Ostatnio podj膮艂em dyskusj臋 z jednym z ogl膮daj膮cych moj膮 stron臋 internaut贸w - Panem Tomaszem Wo藕nym, kt贸ry zwr贸ci艂 moj膮 uwag臋, 偶e na tym cmentarzu rzeczywi艣cie mogli by膰 pochowani jacy艣 偶o艂nierze o wyznaniu grekokatolickim poni偶ej jego s艂owa:
"Na cmentarzu 325 spoczywa 27 偶o艂nierzy austriackich. Spo艣r贸d znanych z nazwiska prawie wszyscy nale偶eli do 1 pu艂ku piechoty Landsturmu - 偶adne z nazwisk nie wskazuje na pochodzenie ze wschodniej Galicji, a zatem prawdopodobie艅stwo, 偶e to katolicy greckiego obrz膮dku jest znikome. S膮 za to dwaj inni, co do kt贸rych mo偶na takie wyznanie (i obrz膮dek) za艂o偶y膰: Julian Hrodoral z 41.IR, rekrutuj膮cego 偶o艂nierzy w rejonie Czerniowiec, a tak偶e Michael Sawczuk z 30 F.A.R. Ten ostatni ma nazwisko dosy膰 rusi艅skie. "
Mimo wszystko nie zmieniam jednak zdania, 偶e tabliczka na cmentarzu powsta艂a po prostu z czyjego艣 braku wiedzy, a nie dok艂adnej analizy listy poleg艂ych. Mimo wszystko za g艂os w dyskusji dzi臋kuj臋.
Stan cmentarza dobry - obiekt prezentuj臋 si臋 teraz znacznie lepiej ni偶 jeszcze 2008 roku.
Tw贸j komentarz | 
